Co to są roraty? Wyjaśnienie pojęcia
Roraty to wyjątkowe i głęboko zakorzenione w polskiej tradycji katolickiej nabożeństwo, które odbywa się w okresie Adwentu. Jest to msza wotywna, czyli odprawiana w intencji Najświętszej Maryi Panny, która towarzyszyła ludzkości w oczekiwaniu na narodziny Jezusa Chrystusa. To szczególny czas refleksji, modlitwy i duchowego przygotowania na jedno z najważniejszych świąt chrześcijańskich – Boże Narodzenie.
Roraty – msza wotywna o Najświętszej Maryi Pannie
Msze roratnie stanowią istotny element przygotowań do Bożego Narodzenia, skupiając swoją uwagę na roli Maryi w historii zbawienia. Jako Matka Jezusa, Maryja była pierwszą, która z wiarą i miłością oczekiwała na przyjście swojego Syna na ziemię. Dlatego też msza wotywna ku jej czci w tym okresie ma szczególne znaczenie, podkreślając jej rolę jako pośredniczki i wzoru dla wiernych w ich własnym oczekiwaniu na Chrystusa.
Nazwa i pochodzenie słowa 'roraty’
Nazwa „roraty” wywodzi się bezpośrednio z łacińskich słów „Rorate caeli desuper”, co w tłumaczeniu na język polski oznacza „Spuście rosę niebiosa”. Te słowa rozpoczynają antyfonę, czyli pieśń śpiewaną na wejściu podczas mszy. Ten piękny i wzruszający fragment z Księgi proroka Izajasza doskonale oddaje atmosferę tęsknoty i nadziei, która towarzyszy wiernym w okresie Adwentu, oczekującym na przyjście Zbawiciela.
Historia i tradycja rorat
Roraty – msza oczekiwania na Chrystusa
Tradycyjnie msze roratnie były odprawiane przed wschodem słońca. Ten wczesny, często jeszcze nocny czas celebracji miał głęboki symboliczny wymiar. Ciemność panująca przed świtem symbolizowała świat, który oczekiwał na przyjście Chrystusa – Światłości świata. Wczesne godziny poranne miały również podkreślać czujność i gotowość do spotkania Pana, podobnie jak czyniły to roztropne panny z przypowieści ewangelicznej, które w oczekiwaniu na oblubieńca miały zapalone lampy.
Roraty w polskiej tradycji
Tradycja odprawiania mszy roratnich w Polsce sięga XIII wieku, a jej wprowadzenie przypisuje się świętej Kindze. Na przestrzeni wieków roraty stały się nieodłącznym elementem polskiego Adwentu, głęboko zakorzeniając się w kulturze i duchowości narodu. Dawniej msze te odprawiano nie tylko w Adwencie, ale także poza tym okresem, co świadczy o ich pierwotnym, szerokim znaczeniu. Dziś jednak są one silnie kojarzone właśnie z tym wyjątkowym czasem oczekiwania na Boże Narodzenie.
Zwyczaje i symbolika rorat
Lampion na roraty – symbol roztropnych panien
Jednym z najbardziej charakterystycznych zwyczajów towarzyszących roratom, zwłaszcza w przypadku dzieci, jest przynoszenie na mszę lampionów. Te ręcznie wykonane lub kupione ozdoby, często podświetlone od środka, nawiązują do ewangelicznej przypowieści o roztropnych pannach, które oczekiwały na przyjście oblubieńca z zapalonymi lampami. Lampion symbolizuje więc czujność, gotowość i wiarę, która powinna towarzyszyć wiernym w oczekiwaniu na narodziny Jezusa.
Świeca roratnia i jej znaczenie
Szczególnym elementem każdej mszy roratniej jest świeca zwana roratką. Jest to dodatkowa świeca, która pali się obok świec mszalnych. Tradycyjnie roratka jest przewiązana białą lub niebieską wstążką. Jej symbolika jest bardzo bogata – przede wszystkim reprezentuje Maryję, która pierwsza w historii zbawienia oczekiwała na przyjście Chrystusa. Może również symbolizować samą obecność Bożą, światło nadziei w mroku, a także czystość i niewinność Matki Bożej.
Jak wyglądają msze roratnie?
Msze roratnie charakteryzują się specyficzną oprawą, która podkreśla ich adwentowy charakter. W kościele panuje zazwyczaj półmrok, rozświetlany jedynie przez światło lampionów i świec. Tradycyjnie, podczas mszy śpiewany jest hymn „Chwała na wysokości Bogu”, który w Adwencie, poza roratami, jest zazwyczaj pomijany. Choć współcześnie od tej praktyki w niektórych parafiach się odchodzi, jej pierwotne znaczenie miało podkreślić radość z nadchodzącego Zbawiciela. Podczas rorat obowiązuje biały kolor szat liturgicznych, co jest wyjątkiem od ogólnej zasady, że Adwent charakteryzuje się kolorem fioletowym. Ten biały kolor symbolizuje czystość i radość związaną z oczekiwaniem na narodziny Jezusa.
Roraty dla dzieci – przygotowanie do Bożego Narodzenia
Kiedy i o której godzinie są roraty?
Msze roratnie odbywają się od początku Adwentu aż do Wigilii Bożego Narodzenia, zazwyczaj od poniedziałku do soboty. Tradycyjnie, jak już wspomniano, odprawiane są wczesnym rankiem, często przed wschodem słońca, aby podkreślić symbolikę oczekiwania na światło Chrystusa. Jednakże, ze względu na zmieniający się tryb życia i potrzebę umożliwienia udziału większej liczbie wiernych, wiele parafii decyduje się na organizowanie rorat wieczorem. Czas trwania mszy roratniej jest zazwyczaj krótszy niż standardowej mszy niedzielnej i wynosi od około 30 minut do godziny. W niektórych parafiach, aby zachęcić dzieci do uczestnictwa, organizowane są specjalne atrakcje, takie jak konkursy czy losowania nagród, na przykład z figurką Dzieciątka Jezus, co dodatkowo wzbogaca duchowe przygotowanie do świąt.
Dodaj komentarz